Yapay Zekâ

Yapay Zekâ, bir robotun ya da programlanmış bir bilgisayar uygulamasının canlılara benzer şekilde faaliyette bulunmasıdır. Birçok yerde kısaltılmışını “AI” olarak görmek mümkündür. İngilizce “Artificial Intelligence” sözcüklerinin birleşiminden oluşmuştur ve baş harfleri kısaltma olarak kullanılmaktadır. Yapay Zekâ’nın temelinde insanın düşünebilme yapısı yatıyor diyebiliriz. Bunu hemen açıklayalım. Yapay Zekâ ile ilgili yapılan çalışmalar genellikle insanların düşünebilme yapısının analiz edilmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. İnsanların düşünebilme yapıları analiz edilir ve programlanacak olan bilgisayar ya da robotlar için veri elde edilerek algoritmalar oluşturulmaya başlanır.

Bilindiği gibi insanların zihinsel yapıları çok gelişmiş özelliklere sahiptir. Bilgisayarların işimizi kolaylaştıran yanları ise sadece kendisine verilen komutları hızlı bir şekilde işleyip istediklerimizi ekrana yansıtmalarıdır. Kendinizden yola çıkarak düşünebilir misiniz? 5 basamaklı 2 adet rakamı çarpabilir misiniz? Bu sorunun cevabı tabi ki evet olacaktır. Elimize bir kâğıt ve bir de kalem aldığımız zaman işimiz çok kolay olacaktır. Peki, bunun için sadece 3-4 saniyemiz olsa. İşte bu noktada bilgisayarlar işin içine giriyor ve insan zihninin yapabileceklerini hızlı bir şekilde yapmamız için bizlere imkân veriyor. Bilgisayar programı buna uygun algoritmalarla programlanıyor ve karşımıza işlemimizi hızlı bir şekilde gerçekleştirecek uygulamalar çıkıyor. Bu vermiş olduğumuz basit bir örnekti. İnsanların yapmış oldukları karmaşık hareketleri düşünün. Evinizden çıktınız ve alışveriş merkezine gideceksiniz. Gideceğiniz yollardan birisinde yol çalışması var. O zaman başka yol dene. Diğer yolda kanalizasyon borusu patlamış. O zaman yol değiştir. Bunlar bize basit gibi görünse de aslında karmaşık yapılardır. İşte mühendisler insan zihninde olan bu karmaşık yapıları inceliyor, analiz ediyor, insanların nasıl düşündüklerini araştırıyor ve bu veriler sonucunda algoritmalarını kuruyorlar. Bu algoritmalardan da yola çıkarak bir robotu programlıyorlar ve bu robotun insan zihni gibi değişik hesaplamalar yaparak en mantıklı çözümü uygulamaya koymalarını sağlıyorlar.

Yukarıda daha çok robotlardan bahsettik. Peki, Yapay Zekâ uygulamalarının başka kullanım alanları yok mu? Elbette var, hem de burnumuzun tam ucunda duruyorlar. Hemen herkes hayatında bir defa olsun bilgisayar oyunlarından oynamıştır. Oynamasa bile GTA serilerinden birisine internette denk gelmiş, arkadaş ortamında bu oyun hakkında birtakım bilgiler edinmiştir. İşte orada boş boş dolaşan karakterleri görmüşsünüzdür ya da yolda giden araçları fark etmişsinizdir. Siz oyunu yönetirken başkaları da oyuna müdahale edip o karakterleri mi yönetiyor? Tabi ki hayır! İşte onların yönetilmesi yapay zekâ algoritmaları sayesinde olmaktadır. Ya da NFS serilerini gözümüzde canlandıralım. Bizler aracımızı sürerken aynı anda bizimle yarışan 2 ya da 3 adet daha araç oluyor. İşte bu araçlar da yapay zekâ algoritmaları sayesinde olmaktadır. İnsanların araba kullanma kabiliyetleri analiz edilip bunları robotlar ya da bilgisayar oyunları gibi elektronik yapılara aktarmaktadırlar. Hatta geçenlerde bir dergide rastladıydım. İnsansız araçların test sürüşlerini trafikte gerçekleştiriyorlardı. Bunlarda da yapay zekâlar var. Sonuçta bu işi insanların yapması gerekiyor ama insanın kabiliyetleri programlanarak araçlara aktarılıyor ve yapay bir ortam üretiliyor.

Dilimin döndüğünce sizlere basit olarak yapay zekânın ne olduğunu ve hangi alanlarda kullanıldığını anlatmaya çalıştım. Umarım faydalı bir makale olmuştur. Sorularınız için hem mesaj atabilir hem de konunun altına yorum yapabilirsiniz. Herkese iyi çalışmalar…